Kleur is een ingewikkeld onderwerp, vooral voor niet-ontwerpers. Dus, als je nog niets technisch weet over kleur, hier is de perfecte inleiding.
Wil je snel een overzicht hebben? Download hier een overzicht in pdf formaat.
4 maart 2022
Nouchka Depotter
Kleuren, Huisstijl
Logo’s kunnen overal verschijnen. Websites, visitekaartjes, folders, Instagram of uithangborden. De uitdaging hierbij is om de kleuren er overal hetzelfde te laten uitzien. Afhankelijk van waar en hoe een logo wordt weergegeven, is het ene kleursysteem altijd beter dan het andere.
In dit artikel bespreken we het verschil tussen de twee bekendste kleursystemen RGB en CMYK. Daarnaast is er ook een derde kleursysteem, namelijk PMS, ook wel pantone matching system genoemd, en kijken we wanneer dit ideaal kan zijn voor een logo.
Hoofdzakelijk werkt CMYK het best voor gedrukt materiaal zoals visitekaartjes, flyers, brochures en signalisatie, terwijl RGB het best presteert voor alles wat digitaal is zoals websites, digitale posters en social media posts.
Afhankelijk van wat het eindproduct is, kies je op voorhand het juiste kleurensysteem.
Maar laten we, voordat we er te diep op ingaan, CMYK en RGB eens nader definiëren en het hebben over enkele veelgemaakte fouten die je kan vermijden.
De meeste professionele printers drukken af met vier hoofdkleuren inkt, CMYK (Cyaan, Magenta, Yellow, en K voor Black). De K staat eigenlijk voor “Key”, zoals in “Key Color” of “Key Plate”, en ja, zwarte inkt wordt meestal gebruikt als de Key. Zonder gebruik te maken van een zuivere zwarte inkt zou er een bruine, troebele kleur kunnen ontstaan wanneer men zwart probeert te produceren door de overige drie kleuren te mengen.
Tijdens het drukproces worden voor elk ontwerp vier inktplaten gemaakt. De eerste inktplaat bevat alleen de gebieden die met cyaan worden bedrukt, de tweede plaat geel, de derde plaat magenta en tenslotte een plaat met zwarte inkt om de andere gebieden te verzadigen of donkerder te maken. Afzonderlijk gezien lijken deze kleuren erg beperkt. Maar wanneer ze over elkaar heen worden gedrukt, werken de kleuren samen om veel tussenliggende kleuren te creëren.
Wanneer je print, worden er eigenlijk extreem kleine stipjes (in cyaan, magenta, geel en zwart) gedrukt. De puntjes zijn zo klein dat het oog de kleuren met elkaar vermengt.
Laten we eens kijken naar de afbeelding hieronder. Als je naar de linkse afbeelding kijkt, zie je een typische foto. Als je naar de rechtse afbeelding kijkt (heel dicht ingezoomd), zie je dat het detail van het oog illustreert hoe kleine puntjes worden gebruikt om deze afbeelding te maken. Deze werd afgedrukt met niets anders dan de kleuren cyaan, magenta, geel en zwart.
RGB staat voor Rood, Groen en Blauw. Samen vormen deze lichtkleuren het volledige kleurenpalet op digitale schermen. RGB is de beste keuze voor alles wat digitaal is, zoals een website, social media posts, etc.
Computerschermen bestaan uit duizenden kleine lichtjes die blauw, groen of rood licht kunnen tonen. Deze drie lichtjes worden boven op elkaar toegevoegd om de kleur te creëren. Wanneer rood, groen en blauw licht met gelijke intensiteit worden gemengd, ontstaat zuiver wit.
Een HEX-kleur is eigenlijk hetzelfde als RGB maar wordt uitgedrukt als een zescijferige combinatie van cijfers en letters. Dit is gemakkelijker te kopiëren en te gebruiken bij webdesign. Je kan gemakkelijk RGB kleuren converteren naar HEX en omgekeerd.
Je hoeft je niet druk te maken over de conversie. Er zijn genoeg gratis conversieprogramma’s online.
RGB kan meer kleuren creëren dan CMYK. Alle CMYK kleuren hebben dus een RGB variant, maar niet alle RGB kleuren hebben een CMYK variant.
Als je enkel CMYK kleuren zou gebruiken, zouden foto’s en afbeeldingen veel doffer zijn.
Je ziet hierboven dat de kleuren veel feller zijn bij de linkertekening. Je kan een presentatie, website, online advertentie, etc. veel meer laten opvallen door RGB kleuren te gebruiken dan CMYK kleuren.
Daar tegenover staat dat als je enkel RGB kleuren gebruikt, de printer deze probeert om te zetten naar CMYK en je daarom onverwachte resultaten krijgt.
Wanneer je beide nodig hebt, gebruik je best een RGB-kleur waarvan een exacte CMKY-variant bestaat.
PMS staat voor Pantone Matching System. Pantone is de naam van het bedrijf dat kleurcoderingen publiceert. PMS kleuren (ook wel Pantone kleuren genoemd) zijn gestandaardiseerde kleuren waarbij de inkt van tevoren wordt gemengd tot de juiste kleur. Deze PMS kleuren zijn overal ter wereld hetzelfde en algemeen bekend bij vrijwel alle drukkerijen.
Als er geprint wordt met cmyk, worden er vier kleurplaten gebruikt (cyaan, magenta, geel en zwart). Bij het mengen van deze kleuren, kunnen er bij elke druk kleine verschillen optreden. Zo bestaat de kans dat de ene keer je visitekaartjes ietsje donkerder zullen ogen dan de andere keer.
Pantones daarentegen zijn speciale kleurinkten die er elke keer hetzelfde uitzien bij het afdrukken. In het drukproces gebruiken we dan geen vier metalen inktplaten, maar wordt een nieuwe metalen plaat gemaakt voor die kleur.
Dit maakt Pantone-kleuren wel duurder in het gebruik omdat het extra geld kost om elke nieuwe inktplaat toe te voegen.
Automated page speed optimizations for fast site performance